KKTC'de Uluslararası Bankacılık Birimi Kurmak

Son yıllarda gerek uluslararası yatırım politikası gerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Devleti’nin sağladığı yatırım teşviklerinden ve dolayısıyla KKTC’nin bulunduğu stratejik konumu gereği uluslararası bir çok şirketin tercih ettiği bir ada ülkesi olan KKTC’de halihazırda faaliyet gösteren 5 Ulaslararası Bankacılık Birimi şirketi (“UBB”) bulunmakla birlikte KKTC finans şirketlerinin başlıca faaliyet alanı bulduğu önde gelen ada ülkelerinden biri olmayı başarmıştır.

KKTC’de UBB nitelikli bir şirket kurulması belirli yasal gerekliliklere tabi olmakla birlikte, Gürkan & Gürkan Avukatlık ve Hukuk Danışmanlığı olarak tecrübeli ekibimiz ile müvekkillerimize bu konuda üstün hizmet sağlamaktayız.

 UBB şirketlerinin kuruluş amaç ve esasları, 41/2008 Sayılı Uluslararası Bankacılık Birimi Yasası, Fasıl 113 Şirketler Yasası, 69/2002 Yabancı Sermaye Yasası, 38/1197 Para ve Kambiyo Yasası ve 4/2008 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası’nın hükümleri altında düzenlenmektedir.

Öncelikle, KKTC’de kurulması planlanan herhangi bir UBB’nin Fasıl 113 Şirketler Yasası hükümlerine uygun olarak kurulması gerekmektedir. KKTC’de kurulacak olan bu şirket için sitemizde bulunan “KKTC’de şirket kurulması” başlığından detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz. Nitekim, kurulması amaçlanan UBB’nin bir limited şirket olarak kurulması şart olup, şirket isminin içerisine “IBU Ltd.,  ve/veya International Banking Unit ve/veya UBB Ltd. ve/veya Uluslararası Bankacılık Birimi” ibareleri eklenmesi gerekmektedir.

Kuruluş Şartları:

Belirtildiği üzere, kurulması planlanan UBB’nin KKTC Merkez Bankası’na başvuruda bulunması gerekmektedir. Özellikle, başvuruda bulunan kurucu hissedarların  gerçek kişi olması halinde, KKTC yurttaşı olmaması, tüzel kişi olması halinde ise KKTC’de kurulmuş ve tescil edilmiş olmaması gerekmektedir. 

Ancak başvuru hissedarlarının gerçek kişi olması ve KKTC yurttaşı olmaları halinde, başvuru tarihinden önceki son beş (5) yılda her takvim yılı içerisinde KKTC’de doksan (90) günden fazla bulunmamaları halinde söz konusu şirketin kurucu hissedarı olabilirler.

UBB şirketlerinin kurucu hissedarlarının gerçek ve/veya tüzel kişi olmasına bakılmaksızın müflis ve/veya konkordato ilan etmiş olmaması gerekmektedir.

Kuruluş İzninin Alınması:

Kuruluş izni almak için KKTC Merkez Bankası nihai yetkiye sahiptir. Yapılacak olan başvuruyu içeren başvuru dosyasına öncelikle ilgili kuruluş izninin alınması için Merkez Bankası nezdindeki hazine hesaplarına 20,000.-Euro (Yirmi Bin Euro) yatırılması ve işbu meblağın yatırıldığını gösteren makbuzun eklenmesi gerekmektedir. Tüm bilgi ve belgelerin eksiksiz şekilde ibraz edilmesi ve belirtilen harcın yatırılmasının akabinde kuruluş izni başvurusu en geç üç (3) ay içerisinde KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu tarafından sonuçlandırılır ve resmi gazetede yayınlanır.

Faaliyet İzni:

Belirtildiği şekilde kuruluş izni alan şirketin, en geç altı (6) ay içerisinde tescil işlemlerini tamamlaması gerekmektedir. Bu hususa ek olarak,  faaliyet kapsamında teknik donanımı, personel yapısı ve tam donanımlı işyerinin de faaliyet izni almak için hazır olması gerekmektedir. Faaliyet izni için başvurunun altı (6)  ay içerisinde yapılmaması halinde kuruluş izni iptal edilmiş sayılır ancak makul nedenlerin mevcut olması halinde işbu süre KKTC Merkez Bankası yönetim kurulu tarafından üç (3) ay daha uzatılabilir.

Faaliyet iznine başvururken Şirketin KKTC’de faaliyet gösteren ve bankalarda bağımsız denetim yapma yetkisine haiz bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından açılış bilançosunun onaylanması ve lisans ücretinin yatırıldığını gösteren makbuzun ibraz edilmesi gerekmektedir. Söz konusu başvuru en geç iki (2) ay içerisinde sonuçlandırılır ve uygun bulunması halinde faaliyet izni verilir. Faaliyet izninin verilmesinin akabinde en geç 3 ay içerisinde faaliyete geçilmesi gerekmektedir; aksi takdirde verilen faaliyet izni geçersiz sayılır.

Lisans ücreti 20,000.-Euro (Yirmi Bin Euro) olup, her takvim yılının Ocak ayı içerisinde yatırılması gerekmektedir. Bu şekilde faaliyet izni yenilenmiş sayılır. Şirketin asgari ödenmiş sermaye miktarı 1,000,000 Euro (Bir Milyon Euro) olup, bu rakam Resmi Gazete’de yayınlanacak bir tebliğ ile söz konusu miktarın 4 katına kadar arttırılabilir.

Hisse Devrine İlişkin Hükümler:

Faaliyette bulunan şirketin hisse yapısında değişiklik yapılması Merkez Bankası’nın onayına tabidir. Merkez Bankası’nın onayı olmadan yapılan hisse devirleri Şirketler Mukayyitliği nezdinde hiçbir surette kaydolunmaz ve hükümsüz olarak addedilir. Yapılması planlanan devirlerde, gerçek veya tüzel kişiler arasında dolaylı ilişki ve dolaylı iştirak durumu dikkate alınır.

Faaliyet Esasları:

KKTC’de faaliyette bulunacak olan şirket faaliyetlerini tamamen yurtdışına yönelik yönetmesi gerekmektedir. Ancak, Merkez Bankası’ndan izin almak kaydıyla KKTC’deki kamu, kurum ve kuruluşlarına veya KKTC’de yatırım teşviki almış projelerin finansmanı için herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye kredi verebileceği mezkur yasa tahtında düzenlenmiştir.

KKTC’de yürütülecek olan faaliyetler için şirket, KKTC’de faaliyet gösteren herhangi bir bankada mevduat hesabı açabilir ve bu hesaplar arasında işlem yapabilir. Yine Merkez Bankası’nın iznine tabi olmak üzere şirket, KKTC’de tescil edilmiş olan şirketlerin hisse senetleri ile diğer aktiflerine yatırım yapabilir.

Defter ve Muhasebe Kayıtları:

Faaliyette bulunacak olan şirketin, muhasebe kayıt ve mali raporlarını uluslararası muhasebe kayıt standartlarına göre hazırlaması gerekmektedir. Para birimi olarak Euro veya Dolar kullanılması gerekmektedir. Merkez Bankası’nca talep edilecek her türlü bilgi ve belge belirlenen süre içerisinde gönderilmesi gerektiği mezkur yasa tahtında hüküm altına alınmıştır. Şirketin faaliyetleri ile ilgili tüm bilgi ve belgeler  on iki (12) yıl süreyle muhafaza edilmesi gerekmektedir.

Mali raporların denetimi bankalarda bağımsız denetim yapma yetkisine sahip bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenir. Mali raporların sunulması her takvim yılının Nisan ayı sonuna kadar KKTC Ekonomi Bakanlığı’na, Merkez Bankası’na ve Şirketler Mukayyitliği’ne gönderilmesi gerekmektedir.

Vergi Yükümlülüğü:

KKTC’de faaliyet gösterecek olan şirket, KKTC’de yürürlükte bulunan sair vergi yasalarından bağımsız ve serbest olarak bankacılık ve diğer sair mali işlemlerini yerine getirebilir.  

Faaliyet kapsamında ödenecek olan kurumlar vergisi %2 oranında olup, menkul kıymet alım-satımı ile ilgili faaliyetlerden doğacak gelirlerden herhangi bir stopaj vergisi alınmaz.

Şirketin kendi ihtiyacı için yurtdışından ithal edecekleri bir adet motorlu araç ve Merkez Bankası’nın onaylayacağı ofis ekipmanları her türlü vergi, resim, harç ve fondan muaftır.

Buna ek olarak şirketin KKTC’de bulunan mevduat hesapları üzerinden kesilecek vergi stopajı %2.5’dir. Ayrıca yurtdışı faiz gelirlerinden kesilen vergi stopajının KKTC temsilciliklerinden, bunun mevcut olmaması halinde ise TC temsilciliklerinden tasdikli banka belgesi sunulması halinde en çok %25 oranına kadar olan miktarı şirketin ödeyeceği kurumlar vergisine mahsup edilebilir.